Metaverse'e giriş
Nedir bu Metaverse?
Aslında bilgisayar oyunları ve sanal gerçeklik uygulamaları için tasarlanan dijital alanlar, fantastik evrenleri bir kenara koyarsak, yaşadığımız bu dünyanın birer izdüşümü veya aynası olan sayısal evrenlerdi. Grafik teknolojileri geliştikçe, oyun motorları inanılmaz gerçekçi görüntüler yaratmamıza izin verdikçe, çeşitli amaçlar için üretilen bu evrenler neredeyse gerçekle ayırt edilemeyecek kadar kusursuz evrenlere dönüştü. Bilgisayar oyun geliştiricileri ve blokzinciri altyapılarıyla uğraşanların uzun yıllardır aşina olduğu bu evrenler hakkındaki haberler artık günümüzde sıklıkla paylaşılmakta.
Fiziksel olarak bulunamadığınız ortamlara bir sanal gerçek gözlüğüyle ulaşabilmek, bir bahçede sizden 1000 km uzakta biriyle beraber yürüyebilmek, bir toplantı salonunda herkesin dijital varlıklarıyla buluşarak bir iş toplantısı yapabilmek mümkündü, ama artık sosyal medyada gezinmek kadar kolaylaşıyor. Hem de gerçeğe daha yakın deneyimlerle. Aslında kısaca fiziken olmadığınız yerlerde, sanki oradaymış gibi bir yaşantıya hepimiz başladık.
Yine lafı çok uzatmadan bir önceki bültenimizde olduğu gibi Metaverse konusunda ilk defa bilgi sahibi olanlar için size aşağıdaki videoları derledik. İlki Youtube üzerinde teknoloji ve hayata dair içerikler paylaşan Mesut Çevik. Çevik, aşağıdaki videoda Metaverse'ün ne olduğunu anlatırken, aslında "bize bir şey satıyorlar" diyerek konunun pazarlama tarafına vurgu yapmış.
Bir diğer video önerimiz de geçen bültenimizin de konuğu olan Barış Özcan. Genellikle videolarında teknolojinin, sanat ve tasarım altyapısına odaklanan Özcan, bu videosunda da Metaverse'ün sosyal hayatımıza etkisini incelerken, Metaverse'lerin arkasına yaslandığı blokzinciri teknolojisine ve oyun sektörüne odaklanmış. Ayrıca Özcan'ın şöyle bir uyarısı var:
Metaverse kelimesinin sadece gelip geçici bir moda sözcük olduğunu düşünenler… Kelimeye takılmayalım. Yeter ki biz Metaverse inşa ettiğimizi zannederken, makineler Matrix inşa etmesin.
Barış Özcan'ın hazırladığı "İnternetten sonra bu gelecek! METAVERSE" videosunu aşağıdan izleyebilirsiniz.
Konuyla ilgili kamuoyunda tartışmalar sürerken size bir program önermek istiyoruz. Reportare'de Serdar Temiz'in sunduğu Dr. Zero Show'da Dr. Ateş Gürşimşek, Metaverse Nedir? Bizi Nasıl Etkileyecek?" sorularının cevaplarını veriyor.
"Ben podcastçiyim şimdi Youtube ile uğraşamam" diyenlerdenseniz size de önerilerimiz var tabii. Podfresh'in en sevilen programcılarından Çağatay ve Rafet, Kimiz ki Biz Podcast şovlarının 63. bölümünde bu konuya değinmişler. Eğlenerek metaverse'ü anlamak isterseniz güzel bir seçenek.
Podfresh ağında yayın yapan bir başka podcast şovu da Bedava Fikir. Programı sunan Hakan Şık, metaverse'ü "kalkmakta olan bir trene" benzetirken başımıza daha neler gelecek anlatıyor sakin sakin.
Yani kısaca şunu söyleyebiliriz. İnsanlar sıfırdan yarattıkları ve sürekli geliştirdikleri siber uzay/evrenlerde kültürel, sanatsal faaliyetlerini yürütüyor, toprak/alan/bina yapıp alıp satıyor, oyunlar oynuyor. Tıpkı gerçek yaşamdaki gibi! Bu teknolojiler her geçen gün hızlıca gelişiyor. Hatta imkânı olan kendi metaverse'ünü yaparken adım adım tasarımlarını da paylaşıyor. Bu kişilerden biri de bir metaverse tutkunu Don Allen Stevenson III. Twitter ve Instagram adresinden takipçilerini günbegün bilgilendiriyor.
Zamanda ve mekanda sınırsızca hareket etmek, özellikle pandemi sebebiyle evlere kapandığımız bu günlerde birçok sektörün de iştahını kabartmış durumda. Tüketici davranışlarını herkesin memnuniyetine göre teşvik edecek arayışlar, metaverse'ün imkân verdiği görsellik ve kullandığı altyapılar sayesinde birçok yaratıcı fikrin ortaya çıkmasını sağlıyor.
Bir sanal konsere katılmışsınız ya da bir oyun içindesiniz, fakat alışveriş de yapmanız gerekmekte. Şimdi bir hologram ortamdan çıkmak veya VR gözlüğünüzü çıkarmak zor gelecektir. Bunları yapmadan, sıradan bir alışveriş web sitesine girmektense, birkaç hareketle sanal bir markette turlayarak alışverişinizi yapsanız? Hatta ödemenizi de direkt sanal cüzdanınızla (dijital bankacılık veya kriptoparalarınızla) yapsanız ve etkinliğinize dönseniz daha güzel olmaz mı? Aşağıda ABD'nin en büyük market zincirlerinden birinin tasarladığı metaverse'ünde tam da bunu temsil eden bir video var.
Yukarıdaki videolarda da belirtildiği üzere aslında uzun zamandır metaverse denilen bu sanal evrenlerin çeşitli şekilerle, kullandığımız uygulamalarla, oynadığımız oyunlarla hayatımızda olduğunu göstermekte. Hatta bu teknolojiler almış yürümüş durumda. Peki neden metaverse kavramı sanki büyük bir keşifmiş gibi gündeme geldi?
Metaverse ve kriptoparalar
Metaverse odaklı projeler son yıllarda popülerleşmeye başladı. Özellikle merkezsiz ağların ve blokzinciri uygulamalarının yaygınlaşmasıyla birçok topluluk ve şirket, internet kullanıcıların içerikler ile uygulamalar oluşturmasına, deneyimlemesine ve bunlardan para kazanmasına olanak tanıyan çeşitli projeler üretmesini kolaylaştırıyor. Bazı blokzinciri projeleri internet kullanıcılarının üzerinde gezinebilecekleri, çeşitli yapılar, araziler ve ortamlar inşa edebilecekleri ve tüm bunlardan para kazanabilecekleri bu ekosistemlerde tüm varlık transferlerini kriptoparalar ile yapıyor. Aşağıda bazı merkezsiz ağlarda yaratılmış metaverse projelerinin web sitelerini paylaşıyoruz. Önümüzdeki bültenlerde bu projelere daha detaylı değineceğiz.
Create, explore and trade in the first-ever virtual world owned by its users.
A grand strategy game of space exploration, territorial conquest, political domination, and more.
A virtual Metaverse where players can play, build, own, and monetize their virtual experiences.
A Skyscraper made up of 21 levels to pay recognition. Holders will be known as Bloktopians.
Hazır kriptoparalardan bahsetmişken duyurmakta fayda var. Bir başka blokzinciri platformu olan Chromia, bir Metaverse Hibe Programı oluşturmak için Mines Of Dalarnia ve My Neighbor Alice ekipleriyle güçlerini birleştiriyor. Program, yaratıcı ve geleceği olan fikirlere araştırma ve geliştirme hibeleri verirken, aynı zamanda geliştirme sürecini hızlandırmak için dokümantasyon ve teknik yardım sağlayacağını ilân etti.
Metaverse neden gündem oldu?
Metaverse depreminin öncü sallantılarının kamuoyunda en hissedilir haberleri Horizon Workrooms ile geldi belki de. Facebook, iş toplantılarını sanal gerçeklik teknolojisi ve sanal gerçeklik gözlükleriyle daha etkileşimli bir noktaya taşımak istiyordu. Geçtiğimiz Ağustos ayında buna geliştirdikleri ürünleri ve fikirleri paylaşmışlardı. Facebook, Zoom toplantıları sırasında eksikliğini hissettiğimiz yan yanalık duygusunu, kaybolan yaratıcı alanların bir kısmını bir araya getirmek için oluşturduğu sanal toplantı alanları insanların dikkatini çekmişti. Hatta Meta şirketinin (eski adıyla Facebook) CEO'su Zukerberg, bizzat kendi geliştirdikleri bir sanal odada basın toplantısına katılmıştı.
Bizi daha neler bekliyor derken metaverse'ün kaçırılmayan bir tren "yatırım yapılacak bir alan" olduğuna herkesi ikna edecek gelişme Facebook şirketi, çatı ismini META olarak değiştirmesi oldu. Meta şirketin büyük bir bölümünün metaverse projelerine odaklanacağını duyurmasıyla metaverse tüm dünyada gündem oldu, metaverse projelerinin hisse değerleri arttı, metaverse üzerine projelenmiş kriptoparaların neredeyse hepsi kendi zirvesini kırdı. Artık "NFT çılgınlığı"ndan sonra nurtopu gibi "Metaverse çılgınlığı"mız var. BBC'in ve DW'nin aşağıdaki habelerinde ayrıntılar mevcut.
Film önerileri
Tüm bu haberlerin ve gelişmelerin hâlâ gündelik hayatımızda pek bir yeri olmayacağını, hatta sadece belirli bir ekonomik sınıfa ait insanların oyuncakları olacağını düşünüyorsanız, fikrinizi değiştirecek üç film önerimiz var. İlk ikisini bu sayımıza sakladık, 3. film önerimizi gelecek bültende göreceksiniz.
Metaverse, artırılmış gerçeklik, WEB 3.0, yapay zeka gibi teknolojilerin birleşiminin gelecekte bizi nasıl etkileyeceğini anlatan bu filmleri ailecek izleyebilirsiniz.
Başlat: Ready Player One, ailesini küçük yaşta kaybeden Wade Watts'ın, gerçek dünyanın sıkıntılarından kaçmak için zamanını The Oasis adlı bir oyun evreninde geçirdiği macera dolu bir hikaye.
Wikipedia Sayfası'nı okumak için tıklayınız.
Fragmanı'nı izlemek için tıklayınız.
Gerçek Kahraman, açık dünya oyunu olan Free City'de bir arka plan karakteri olduğunu keşfeden bir banka memurunun sıradışı hikayesini konu ediyor. Metaverselerde yapay zekanın neler yapabileceğine dair bazı sorular da cevaplanıyor bu filmde.
Wikipedia Sayfası'nı okumak için tıklayınız.
Fragmanı'nı izlemek için tıklayınız.
Gündemden kısa kısa
Quando'da Hakan Emre Çiftkaya, kripto varlıkları desteklediği bilinen Twitter CEO'su Jack Dorsey'in Bitcoin'e özel ilgisini yazmış.
Gelişmekte olan dünyanın bazı bölgelerinde, kriptoparalar hayatları daha iyiye doğru mu değiştiriyor? WIRED'ın bu makalesinde, kriptoparaların sadece karanlık tarafını görmekten vazgeçmemiz gerektiğini söylenmekte.
In some parts of the developing world, cryptocurrency is changing lives for the better.
Medya ve teknolojide önümüzdeki yıl neler olacak? The Guardian listelediği 10 tahmin, blokzinciri, NFT ve metaverse teknolojilerinin 2022'de hayatımızı nasıl etkilemeye devam edeceğini gösteriyor. Journo mevcut listeyi bize özetlemiş.
Londra merkezli The Guardian gazetesi, 2022 yılının teknoloji ve medya tahminlerini yayımladı.
Hazır NFT demişken, Kripto sanat'ın neşe dolu bir müsriflik olduğunu anlatan bu Vesaire makalesinde, Everest Pipkin, bir yandan NFT'nin günümüzdeki durumunu bizlere aktarırken diğer yandan ise NFT çılgınlığında enerji boyutunu da inceleyerek meselenin farklı bir noktasını işaret ediyor.
"Kripto sanatın çevreyle ilgili sorunları yakında çözülecek, değil mi?"
Gün geçmiyor ki Elon Musk kripto dünyasını sarsmasın sevgili okur. Tesla ödemelerinde Dogecoin kabul edip etmemeyi bu senenin başında Twitter'da takipçilerine soran Elon Musk, Tesla satışlarıda Dogecoin kabul edeceğini ilân etti ve akabinde Dogecoin'in değerinde yüzde 20 artış yaşandı. İlgilisi, Dogecoin'ın aslında kriptopara dünyasındaki akımla dalga geçmek amacıyla Jackson Palmer tarafından oluşturulduğunu bilir. Paranın sembolü de, bir tür Japon köpek çeşidi olan Shiba Inu. Fakat olay küçük bir şakadan, uluslararası bir fenomede doğru gitti. Coinmarketcap.com verilerine göre bugün itibariyle 25 Milyar Dolar piyasa hacmi var Dogecoin'in. Yani artık yatırımcısı pek de şaka gözüyle bakmıyor olaya.
WhatsApp, uygulama içinde kripto para ile ödeme yöntemleri için testlere başladığını duyurdu. Meta (eski adıyla Facebook) şirketinin geliştirdiği dijital para cüzdanı Novi, yakında WhatsApp’ın da bir parçası olacak.
Anlaşılan o ki, bu bülten 2021'in bizim için üçüncü, hepimiz için son bülteni olacak sevgili okur! Umuyoruz ki, sizin desteğiniz ve önerilerinizle bültenimiz daha geniş kitlelere ulaşacak ve sizinle merkezsiz internet ekosisteminin büyümesine katkıda bulunacağız.
Merkezsiz Bülten'i sevdiklerinize ve bu konularla ilgilenenlere paylaşmak için bit.ly/merkezsizbulten linkimizi kullanabilirsiniz. Ayrıca Twitter adresimizi de ziyaret edip bizi takip etmeyi unutmayın.
Ekip olarak her şeyin gönlünüzce olduğu yepyeni bir yıl diliyoruz! 🎉
Yeni yıl şakası yapmayacağız. Seneye değil haftaya 11.00'de görüşmek üzere! 😜